Từ 11/12, Nghị định số 93/2021/NĐ-CP có hiệu lực thi hành. Trong đó, nội dung quan trọng là cho phép cá nhân kêu gọi từ thiện, thay vì phải là nhóm gồm 3 thành phần như nghị định trước đó. Tuy nhiên, 1 chi tiết đáng lưu ý là cá nhân khi kêu gọi quyên góp phải mở tài khoản riêng tại ngân hàng thương mại theo từng cuộc vận động. Sau đó, có trách nhiệm báo cáo với chính quyền địa phương trong lúc giải ngân.

Một vấn đề lớn đang gặp khúc mắc là liệu có nên đưa vào luật định đánh giá năng lực giải ngân của các cá nhân, tổ chức kêu gọi từ thiện. Nghị định vừa được thi hành có yêu cầu “căn cứ nguồn đóng góp của từng cuộc vận động, tiếp nhận, cá nhân có trách nhiệm thông báo với Ủy ban nhân dân nơi tiếp nhận hỗ trợ để phối hợp xác định phạm vi, đối tượng, mức, thời gian hỗ trợ và thực hiện phân phối, sử dụng theo đúng cam kết”. Còn hiện nghị định vẫn mở rộng đối tượng được phép làm từ thiện, miễn có đủ hành vi dân sự.

Điểm đáng hoan nghênh trong nghị định mới là tăng khả năng giám sát chéo của xã hội với hoạt động từ thiện. Bởi, tất cả công tác kêu gọi đến khi giải ngân hoàn tất đều bắt buộc phải thông tin trên các kênh truyền thông, báo chí; thông báo bằng văn bản đến UBND cấp xã nơi cư trú.

Sau 1 năm ồn ào liên quan các cá nhân kêu gọi quyên góp từ thiện, đặc biệt trong đợt hỗ trợ đồng bào chịu ảnh hưởng lũ lụt miền Trung 2020; tiến độ xác minh thông tin vẫn khó khăn vì hầu hết các chuyến giải ngân đều tự phát. Thống kê số liệu có nhiều chênh lệch giữa số tự khai báo và số do MTTQ cấp xã, phường cập nhật.

Dù vậy, lần áp dụng quy định mới trong kêu gọi từ thiện vẫn cho thấy sự mở rộng và siết chặt cùng một lúc của luật pháp với hoạt động này, bám sát thực tế để quản lý dòng tiền trong xã hội.