Với khát vọng đổi đời, những người di cư đã mạo hiểm mọi cung đường từ đường biển cho đến đường núi hay chỉ đơn giản là chạy qua biên giới sang nước láng giềng. Thế nhưng kết cục không phải lúc nào cũng như họ mong muốn. Để có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề di cư, nhà báo Nguyễn Đại Phượng, chuyên gia bình luận quốc tế. phân tích.

Năm 2021 là một năm đầy bi kịch đối với những người di cư cố gắng đến châu Âu qua Đại Tây Dương hoặc Địa Trung Hải bằng đường biển. Trong năm 2021, chỉ riêng tại Địa Trung Hải, 1.600 người di cư đã thiệt mạng hoặc mất tích. Số liệu thống kê công bố ngày 22/12 tại Anh cho thấy trong năm 2021, số lượng người di cư vượt eo biển Manche từ Pháp sang Anh đã tăng gấp 3 lần, lên hơn 27 nghìn người, mức cao nhất từ trước đến nay.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến lượng người di cư tăng vọt trong năm nay, có thể kể đến cuộc xung đột tại Afghanistan.Theo thống kê quốc tế, kể từ khi lực lượng Taliban lên nắm quyền tại Afghanistan hồi giữa tháng 8 năm nay, hàng trăm nghìn người Afghanistan đã vượt biên trái phép vào Iran. Và con số này vẫn chưa dừng lại, với tỷ lệ khoảng 4000 - 5000 người di cư tìm đường vào Iran mỗi ngày.

Nhiều người di cư Iran bày tỏ họ buộc phải vượt biên. Chúng tôi phải đi vì ở đây chẳng có việc làm. Tôi đã tìm cách vượt biên mấy lần rồi, nhưng đều bị trục xuất, giờ tôi vẫn muốn cố thêm lần nữa. Vì nhà tôi chẳng còn gì ăn.

Năm nay cũng ghi nhận làn sóng người di cư chưa từng có tập trung tại biên giới Belarus, đe dọa an ninh của cả Liên minh châu Âu (EU). Họ chủ yếu là người di cư từ Trung Đông hay châu Phi đến Belarus để sau đó tìm cách vào châu Âu trái phép qua Ba Lan hoặc Litva. Tính đến tháng 11, giới chức EU đã bắt giữ hơn 184 nghìn người di cư tìm cách vượt biên trái phép vào khối này, cao nhất trong nhiều năm. Trong bối cảnh này, EU đã nhiều lần cáo buộc Belarus sử dụng những người di cư như một món vũ khí chính trị nhằm gây áp lực với khối này, đáp trả các biện pháp trừng phạt trước đó với chính quyền Tổng thống Lukashenko.

Thủ tướng Ba Lan, ông Mateusz Morawiecki cho biết: Chúng ta đã chứng kiến Belarus sử dụng những người di cư như một công cụ chính trị, một lá chắn sống. Về quan điểm này chúng tôi đã đạt được sự đồng thuận trong toàn khối cũng như cộng đồng quốc tế. Để đối phó với vấn đề này, chúng tôi đang cân nhắc gia tăng các lệnh trừng phạt với Belarus nếu nước này không có động thái thay đổi tình hình.

Trong khi đó, hệ thống tạm trú của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ năm nay đã tiếp nhận 122 nghìn trẻ em nhập cư mà không có cha mẹ đi cùng. Đây là con số cao nhất từ trước đến nay, phá vỡ và bỏ xa các kỷ lục trước đó. Điều này làm dấy lên lo ngại về sức khỏe và sự an toàn của những người di cư, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19. Các tổ chức quốc tế đã nhiều lần lên tiếng kêu gọi các nước có động thái giải quyết tình trạng này.

Cao ủy Liên Hợp Quốc về nhân quyền, Bà Ravina Shamdasani cho biết: Chúng tôi kêu gọi chính quyền các nước và các bang tại Mỹ nỗ lực hơn nữa để ngăn chặn có thêm người di cư thiệt mạng và chú ý khắc phục những nguyên nhân ban đầu, khiến người di cư phải rời bỏ quê hương như bạo lực và nghèo đói.

Kéo dài suốt nhiều năm, cuộc khủng hoảng di cư năm nay vẫn chưa có hồi kết. Miền đất hứa chưa chắc đã đặt được chân tới, nhưng những tổn hại về sức khỏe đối với những người di cư là điều hoàn toàn được dự báo trước, thậm chí là đánh đổi cả tính mạng. Thế nhưng hết lần này đến lần khác, sử dụng hết cách này đến cách khác, những người di cư vẫn quyết tâm đi tìm hi vọng, dù nó có mong manh đến đâu.