Nguyên nhân lớn nhất là bởi điều kiện kinh tế gia đình còn nhiều khó khăn, con đông, cái ăn cái mặc luôn túng thiếu. Để kiếm thêm tiền phụ giúp cha mẹ, các em buộc phải dừng việc học để bươn chải mưu sinh. Thực trạng này đã đẩy ang triệu trẻ em trở thành lực lượng lao động bất đắc dĩ tại 1 số quốc gia. Các em chỉ có một lựa chọn: làm việc hoặc chết đói.

Câu chuyện về cô bé Sahar Shaaban, 11 tuổi là 1 ví dụ.

Chúng em vừa bán 1 ít phế liệu nhặt được từ sáng đến giờ, chỗ này được khoảng 1.000 dinar. Chúng em đi nhặt mỗi ngày nhưng trời nóng quá nên cũng không ổn lắm.

Cô bé Sahar Shabaan, sinh sống tại thành phố Kirkuk miền Bắc Iraq, 1 trong những khu vực giàu dầu mỏ nhất đất nước. Chỉ mới vừa tròn 11 tuổi, nhưng Sahar đã phải nghỉ học ở trường để gánh vác trách nhiệm kiếm tiền nuôi sống gia đình 6 miệng ăn.

Cô bé cùng với 2 em trai hàng ngày rong ruổi khắp các ngả đường trên 1 chiếc xe lam, nhặt nhạnh những mảnh kim loại hay lon nước tại bãi rác, rồi đem bán kiếm tiền trang trải chi phí sinh hoạt.

Em Sahar Shaaban, 11 tuổi cho biết: Hàng ngày, em đều phải ra ngoài từ rất sớm để kiếm sống, kiếm một chút tiền mua thuốc chữa bệnh cho cha em, mua thức ăn cho cả nhà, hoặc trả tiền thuê nhà. Tạ ơn Thánh Allah, chúng em vẫn duy trì đều đặn được nguồn thu nhập, dù không thực sự thoải mái.

Bất chấp thời tiết khắc nghiệt, Sahar hàng ngày đều phải ra đường mưu sinh để bù đắp nguồn thu nhập chính mất đi khi cha cô bé bị bệnh, không còn đủ sức làm việc và chỉ có thể trông chờ vào con gái.

Ông Shaaban Hussein, cha của Sahar, cho biết ông đã từng làm rất nhiều nghề như sửa chữa điện tử, thợ sơn, thợ làm gốm, bất kì công việc gì ông có thể tìm được. Thế nhưng sau đó ông bất ngờ trở bệnh, khiến thị lực suy giảm không còn nhìn rõ, cả gia đình lâm vào tình cảnh khó khăn.

Ông Shaaban Hussein, cha của em Sahar cho biết: Lần cuối tôi đi bệnh viện đã cách đây hơn 1 năm rưỡi, 2 năm, bởi tôi không thể trả nổi các chi phí điều trị. Sahar hiện cũng phải chật vật lắm mới làm đủ để trả tiền thuê nhà và những nhu cầu thiết yếu khác.

Có nhiều ngày, Sahar chỉ có thể kiếm được 1.000 đồng dinar (~ 18.000 đồng), hầu như chẳng đủ để mua thuốc cho cha cô bé, thức ăn của cả gia đình, chưa kể đến tiền thuê nhà. Dù vậy, cô bé Sahar vẫn mong mỏi rằng một ngày nào đó, cô và các em trai mình có thể trở lại trường học.

Em Sahar Shaaba bày tỏ: Em cảm thấy ghen tị mỗi khi nhìn thấy các bạn mình được đến trường, nhưng đành phải chịu thôi. Chắc chắn ai cũng đều mong được đi học, nhưng cha em lại đang bị bệnh, em không thể bỏ mặc cha để đến trường được. Các em trai của em cũng còn nhỏ và chúng cần được đi học. Em muốn các em mình được trở lại trường học.

Điều ước ấy khó có thể sớm trở thành hiện thực, ít nhất là cho đến khi cha của Sahar được chữa trị và có thể đi làm trở lại.

Theo Sahar Shaaban, em sẽ tiếp tục kiếm tiền cho đến khi cha em được chữa bệnh và sáng mắt trở lại, cho đến khi chúng em có được một ngôi nhà và không phải làm việc nữa.

Nền kinh tế Iraq đã suy sụp sau nhiều năm chiến tranh, xung đột liên miên cùng với ảnh hưởng tiêu cực từ các lệnh cấm vận và sự trỗi dậy của Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hồi năm 2015. Những khó khăn này càng trở nên trầm trọng hơn trong nhiều tháng phong tỏa đất nước do đại dịch COVID-19.

Theo 1 thống kê của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), 7,3% trẻ em từ 5-17 tuổi tại Iraq đã phải tham gia lao động trong nhiều lĩnh vực, trong đó có cả những việc nguy hiểm và bóc lột công sức.