Chưa bao giờ, người dùng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng xã hội gặp nhiều phiền toái như hiện nay. Các đối tượng lừa đảo tìm đủ mọi phương thức, thủ đoạn nhằm chiếm đoạt tài sản đối với những người nhẹ dạ cả tin, thiếu cảnh giác. Trong một phút lơ là, người dân có thể bị lừa mất tiền tỷ, thậm chí hàng chục tỷ đồng.

Một số phương thức phổ biến hiện nay, các đối tượng sử dụng dịch vụ có chức năng giả mạo đầu số, số điện thoại, mạo danh cán bộ công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện cho người dân để thực hiện hành vi lừa đảo, gây sức ép với yêu cầu như phục vụ điều tra, làm người dân hoang mang, từ đó phải chuyển một số tiền lớn vào tài khoản đối tượng cung cấp.

Đối với mạng xã hội, chúng chiếm quyền điều khiển tài khoản của người bị hại, tạo ra các kịch bản nhắn tin lừa đảo đến danh sách bạn bè của người bị hại; kết bạn qua mạng xã hội và hứa hẹn gửi quà có giá trị, sau đó, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền nộp thuế hoặc lệ phí hải quan nhằm chiếm đoạt tiền; hoặc gửi tin nhắn qua Facebook, Zalo, Viber… thông báo trúng thưởng và đề nghị nộp phí để nhận thưởng.

Có nhiều trường hợp tấn công hộp thư điện tử, thay đổi nội dung các thư điện tử, nội dung các giao dịch, hợp đồng thương mại để chiếm đoạt tài sản; hoặc giả mạo các trang thông tin điện tử, các dịch vụ trực tuyến để lấy cắp thông tin tài khoản của khách hàng và rút tiền.

Giả danh cán bộ của Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an gọi điện thoại đến hoặc sử dụng hệ thống gọi tự động và thông báo cho các bị hại đã bị phạt nguội, yêu cầu bị hại cung cấp thông tin cá nhân và làm theo các bước hướng dẫn để đóng phạt.

Thời gian gần đây, thủ đoạn giả danh nhân viên ngân hàng để lừa đảo được các đối tượng thực hiện đã khiến nhiều con mồi sập bẫy. Một nạn nhân nhận được cuộc gọi từ số điện thoại mạo danh, tự xưng là nhân viên ngân hàng thông báo tài khoản ngân hàng của chị có giao dịch bị lỗi và yêu cầu cung cấp mã OTP được gửi đến số điện thoại để khắc phục, nếu không sẽ bị mất toàn bộ số tiền đã giao dịch. Mất cảnh giác, nạn nhân đã nhiều lần cung cấp mã OTP cho đối tượng. Số tiền gần 1 tỷ đồng trong tài khoản của chị đã không cánh mà bay.

Các đối tượng lừa đảo lập 1 danh sách những người mà bọn chúng thu thập được thông tin tài khoản, những thông tin này có thể lộ từ nhiều nguồn như các giao dịch mua bán online, bị đánh cắp qua các trang web giả mạo hay những người bán hàng online đăng toàn bộ thông tin số tài khoản trên mạng xã hội. Thông tin này sẽ được dùng để lấy niềm tin của nạn nhân. Tiếp theo sẽ xây dựng ra những kịch bản người dùng hay gặp phải như chuyển tiền đi, hoặc có người chuyển tiền đến cho, hoặc có giao dịch nhưng bị lỗi. Sau đó gọi điện giả mạo nhân viên ngân hàng để khắc phục.

Cơ quan Cảnh sát điều tra công an tỉnh Bắc Giang đã khởi tố vụ án khởi tố bị can đối tượng do Nguyễn Minh Lưu sinh năm 1996  trú tại thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam cầm đầu về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tại cơ quan công an, Lưu khai nhận, là người lên kế hoạch kịch bản, tất cả những chiêu trò này này hắn đã học trên mạng xã hộị.

Sau khi biết được số tài khoản, thông tin, số điện thoại của con mồi. Đối tượng  Nguyễn Minh Lưu liên tục đăng nhập vào tài khoản của người bị hại cho đến khi tài khoản bị treo. Đối tượng điện thoại đến con mồi, giả danh là nhân viên ngân hàng hướng dẫn khách hàng khắc phục sự cố.  Sau khi chiếm đoạt được tiền, đối tượng đã chia nhỏ số tiền rồi chuyển vào tài khoản của nhiều ngân hàng của người khác, tài khoản game rồi mới chuyển về tài khoản cá nhân của hắn.

Sau khi thực hiện, các đối tượng sẽ xóa các dấu vết để che giấu hành vi phạm tội của mình, gây khó khăn trong việc thu thập chứng cứ. Bên cạnh đó, tội phạm sử dụng thiết bị công nghệ thông tin, không trực tiếp tiếp xúc với người bị hại nên việc nhận diện đối tượng cũng rất khó khăn.

Thời gian gần đây, tội phạm công nghệ cao đang có diễn biến phức tạp. Đặc biệt là các đối tượng giả danh các cơ quan nhà nước như công  an, viện kiểm sát, ngân hàng lợi dụng sự sở hở, thiếu đề phòng của người dân để lừa đảo. Phương thức thủ đoạn cũ, nhưng vẫn có nhiều nạn nhận sập bẫy.

Để chủ động phòng tránh các hoạt động lừa đảo qua không gian mạng, người dân cần phải nâng cao tinh thần cảnh giác, nhất là trong việc cung cấp, trao đổi, chia sẻ thông tin cá nhân, giữ bí mật thông tin cá nhân, không chuyển tiền cho bất cứ ai, hoặc nghe điện thoại từ các đầu số lạ, không thực hiện bất cứ yêu cầu nào khi không có căn cứ cụ thể, rõ ràng./.