Năm nay là mùa đầu tiên người nông dân tỉnh Bắc Giang trồng thành công vải thiều không hạt để tung ra thị trường. Ưu điểm của vải không hạt là ít chăm sóc, không sâu cuống, quả mọng nước mà rất kinh tế. Hiện tại, 4 cây vải cho sản lượng khoảng hơn 1 tạ. Vải được bán với giá 100 nghìn đồng/kg nhưng không có mà bán dù rất nhiều người hỏi mua.

Vườn vải của gia đình ông Hiệu- một hộ nông dân tại huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Ông là một trong số ít người dân trong vùng lai tạo được loại vải không hạt. Trong quãng thời gian 4 năm kiên trì với 3 năm không thu quả, ông Hiệu đã thành công. Trong khu vườn rộng hàng mẫu đất trồng vải, ông Hiệu đang có 4 cây vải không hạt đã đến độ thu hoạch.

Suốt những năm qua, ông Hiệu đã kiên trì nghiên cứu, chăm sóc giống vải mới này. Năm nay, khi lần đầu tiên thành công, thu hái được sản phẩm đạt chất lượng, ông Hiệu rất sung sướng. Ông cho biết, hiện vải được nhiều người hỏi mua với giá cao nhưng cũng không có mà bán.

Ông Vi Văn Hiệu, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang cho biết: Tự mình phải nghiên cứu tự ghép mới được như thế chứ không phải có sẵn để trồng. Có cái thời gian kéo hơi dài 4 năm thử nghiệm bây giờ mới thành công, tôi rất phấn khởi vì mình đã thành công, vì mình là nhà nông thì mình phát triển cây trồng đúng ý của mình. Khi tôi đã thuần hóa được nó tôi thấy chăm sóc đơn giản, vẫn tưới và bón phân như cây có hạt. Ra hoa phải chú trọng, xem có sâu không. Độ bị cháy quả là không bị cháy, nắng như vậy mà không bị cháy.

Ưu điểm của vải không hạt là không phải chăm sóc nhiều, không sâu cuống, quả mọng nước, đem lại hiệu quả kinh tế. Hiện tại, 4 cây vải cho sản lượng khoảng hơn 1 tạ. Về màu sắc, những quả vải không hạt có màu đỏ hơn và phần cuống nhỏ hơn những quả vải thường, bên trong không hề có hạt. Quả có vị ngọt thơm, giòn rất đặc trưng.

Ông Vi Văn Hiệu cho rằng, tương lai thì nó có chất lượng cao, đến hiện giờ nhiều người có nhu cầu mua cây giống nhưng tôi không đủ cung cấp. Có 3 cái: độ ngon và ngọt, màu sắc và kháng được sâu bệnh. Nhà tôi hiện giờ có 2 mẫu để trồng vải tôi phải nhân hết. Tôi rất tự hào vì bản thân làm được việc khó làm. Nói về sản lượng tôi nghĩ  là cao hơn vì nó nặng, cây kia được 50 cân thì cây này phải được 60 cân.

Ông Nguyễn Thế Thi, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang cho biết: Chúng tôi xây dựng mô hình điểm lựa chọn người nông dân có năng lực về diện tích, kinh nghiệm, cần cù.. đồng thời cử cán bộ kỹ thuật hướng dẫn, giám sát người dân thực hiện và được ghi chép, hoàn thiện hơn. Cây này đã được đánh giá là một trong những cây vải phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng huyện Lục Ngạn. Mặc dù mới 2-3 năm nhưng được đánh giá là có thể năng suất hơn vải truyền thống và có nhiều ưu điểm hơn: màu sắc đẹp hơn, ăn ngọt thơm và không bị cháy rám quả khi nắng.

Ông Hiệu là người có hơn 10 năm kinh nghiệm về ghép mắt cây ăn quả, đặc biệt là vải thiều. Sau khi thành công, ông dự định sẽ thu hoạch nhân rộng giống vải này ra khắp vườn với mong muốn mùa vải năm sau sẽ đạt được chất lượng và sản lượng tốt để cung ứng cho thị trường. Hiện nay, giống vải không hạt được nhân giống bằng phương pháp chiết ghép nên cây con giống sẽ giữ được nguồn gen của chính cây mẹ cho năng suất cao.

Trước đó, cuối năm 2019, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang phối hợp với các đơn vị liên quan và người dân đưa giống vải thiều không hạt về trồng tại xã Tân Sơn (huyện Lục Ngạn) với hơn 500 cây. Năm nay đã có một số cây vải thiều ra hoa, đậu quả. Cây vải thiều không hạt sinh trưởng, phát triển tương đồng với vải thiều bản địa.

Ông Nguyễn Thế Thi, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang cho biết: Theo chúng tôi tính toán vải này đắt 3-4 lần so với vải có hạt cũng phù hợp. Nếu phụ vụ cho chế biến, vải này giảm 50% chi phí, đặc biệt đáp ứng được cho thị trường cao cấp. Đến nay chúng tôi rất vui mừng vì thửu nghiệm thành công, những năm sau sẽ mở rộng quy mô và cũng sẽ có hợp đồng bao tiêu sản phẩm vì khi bà con sản xuất thì cần có đâu ra  thuận lợi, nên sẽ có đàm phán với các doanh nghiệp để ngày càng hoàn thiện sản phẩm tốt hơn.

Hiện vải thiều không hạt vẫn đang tiếp tục được khảo nghiệm, đánh giá hiệu quả để nếu nhân rộng sẽ đảm bảo được đầu ra và giúp người nông dân có nguồn thu nhập ổn định. Theo Sở Công Thương Bắc Giang, mùa vụ năm nay tỉnh đã thu hoạch được 104.000 tấn vải thiều chín sớm và chính vụ, trong đó, xuất khẩu hơn 46.000 tấn.

Vải thiều không hạt Việt Nam được kỳ vọng cũng sẽ sớm đủ thu hoạch để phục vụ người dân trong nước và để lại dấu ấn ngọt ngào trên bản đồ thương mại quốc tế. Những người nông dân trồng vải Bắc Giang đang có niềm tin rằng giống vải mới này sẽ trở thành một hướng đi mới, nâng cao hơn nữa đời sống của người dân nơi đây.