Nhìn lại 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội 12, một trong những dấu ấn nổi bật được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, đó là "quốc phòng, an ninh của nước ta tiếp tục được tăng cường. An ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội được giữ vững".

Trên cơ sở đó, bài học thứ 4 về bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh trong bài viết với nhiều nội dung quan trọng. Đây là lần đầu tiên, từ khía cạnh quản lý nhà nước, người đứng đầu đảng và nhà nước nêu rõ vai trò của sức mạnh tổng hợp trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc bao gồm quốc phòng, an ninh và ngoại giao và nhiệm vụ chung của cả ba lĩnh vực này.

Đại tá Nguyễn Minh Tâm, nguyên Giám đốc Trung tâm TTKH&TLGK, Học viện Chính trị CAND cho biết: "Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đánh giá cao mối quan hệ quốc phòng, an ninh và ngoại giao kết hợp với nhau thực hiện được mục tiêu tối cao nhất là bảo vệ được lãnh thổ, củng cố an ninh, nhấn mạnh vào đảm bảo hòa bình và ổn định."

Bao trùm tư tưởng chỉ đạo chung, trong đó có các vấn đề quốc phòng và an ninh, Tổng bí thư, Chủ tịch nước yêu cầu phải kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và coi đó là vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với chế độ ta, là nền tảng vững chắc của Đảng ta, không cho phép ai được ngả nghiêng, dao động.

Tư tưởng chỉ đạo này cũng là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt toàn bộ nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, làm rõ thêm những vấn đề đã được Nghị quyết TW 8, Khóa XI về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”. Từ đó, người đứng đầu Đảng ta nhấn mạnh, bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên là 1 trong những tư tưởng chiến lược phát triển tổng thể của đất nước ta trong giai đoạn tới

Đại tá Nguyễn Minh Tâm phân tích: "Điều quan trọng nhất là  Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đã đặt vấn đề đặt QP - AN trong tổng thể nhiệm vụ chính trị.  Tổng Bí thư, Chủ tịch nước  nói rõ là phải nhận thức sớm, đánh giá sớm những yếu tố bất lợi, không để bị động bất ngờ - đây là yếu tố quan trọng bởi trong phần đánh giá, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nói rõ những đối tượng cơ hội chính trị đang chống phá quyết liệt chúng ta."

Thiếu tướng Đỗ Lê Chi, Cục trưởng Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an cho rằng: Từ bài viết, tất cả nổi lên 3 vấn đề liên quan đến lực lượng công an, đánh giá tình hình, nhận diện thách thức an ninh và cần phải làm gì đểchủ động nắm tình hình để đáp ứng yêu cầu lực lượng ca trong tình hình mới.

Bài viết của Tổng bí thư, Chủ tịch nước đã đặt các nhiệm vụ quốc phòng và an ninh trong một chỉnh thể, gắn bó mật thiết với các nhiệm vụ ngoại giao, kinh tế, văn hóa, xã hội, thể hiện rõ quan điểm phân công nhưng không phân lập, thống nhất nhưng không đồng nhất trên nền tảng tư tưởng quan điểm chung là chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, phát huy các yêu tố truyền thống kết hợp với các yếu tố hiện đại trong sự nghiệp quốc phòng, an ninh.