Đi dọc dòng sông Mã từ xã Nà Nghịu, Chiềng Khoong, Chiềng Cang đến xã Chiềng Khương có nhiều tàu hút cát đang hoạt động. Ria đường, nhiều đống cát to mọc lên, những chiếc xe tải nối đuối nhau chở cát ra thành phố và các huyện khác tiêu thụ. Điều đáng nói là việc khai thác cát chỉ dừng lại khi có lực lượng chức năng của huyện, của tỉnh đến kiểm tra, khi các lực lượng rời đi thì “đâu lại vào đó”.

Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn huyện Sông Mã có 23 điểm khai thác cát với 108 hộ, 147 tàu, 4 bè và 2 máy hút cát. Trong năm 2018, các lực lượng chức năng của huyện Sông Mã phối hợp với chính quyền các xã tổ chức nhiều đoàn đi kiểm tra, phát hiện và xử lý 9 trường hợp vi phạm với tổng số tiền phạt là 16 triệu đồng. Lực lượng chức năng cũng tổ chức cho các hộ ký cam kết không khai thác cát trái phép. Nhưng một số hộ hám lợi vẫn lén lút khai thác.

Công tác tuyên truyền, vận động cũng đã được quan tâm, công tác kiểm tra được thực hiện thường xuyên, hộ nào vi phạm cũng đã bị xử lý nghiêm. Tuy nhiên việc giải quyết vấn nạn khai thác cát trên sông Mã vẫn là bài toán khó và việc xử phạt đối với các hộ khai thác cát trái phép vẫn diễn ra khi nhu cầu sử dụng cát trên địa bàn để xây dựng còn nhiều và các cơ quan chức năng chưa ban hành được cơ chế chính sách phù hợp đối với việc cấp phép cho các hộ khai thác cát trên sông Mã.