Nhân Tháng hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS, diễn ra từ ngày 10/11 – 10/12/2019, ANTV đã có cuộc trao đổi với TS Hoàng Đình Cảnh, Phó cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS về vai trò của các tổ chức ban, ngành, đặc biệt và cộng đồng để cùng chung tay phòng chống HIV/AIDS, tiến tới kết thúc dịch AIDS tại Việt Nam vào năm 2030 như đã cam kết.

PV: Chủ đề của tháng hành động quốc gia phòng chống HIV/AIDS năm nay là "Cùng hành động để kết thúc dịch AIDS", vậy ông có thể nói rõ hơn về ý nghĩa của chiến dịch này?

TS Hoàng Đình Cảnh: Việt Nam là một trong những đã cam kết thực hiện và tiến tới kết thúc đại dịch vào năm 2030, như vậy là chúng ta còn khoảng 10 năm để thực hiện mục tiêu rất lớn này. Hiện nay chúng ta đạt được mức độ tương đối tốt rồi, 90% thứ nhất là những người phát hiện được tình trạng nhiễm của mình, thì hiện nay chúng ta đạt được 80% rồi;

Mục tiêu thứ 2 là 90% những người nhiệm HIV biết được tình trạng nhiễm được điều trị bằng thuốc kháng virus ARV, hiện nay chúng ta đạt được 70%;

Và mục tiêu thứ 3 là chất lượng điều trị, tức là 90% những người đang điều trị bằng thuốc kháng virus thì đạt được tải lượng virus trong máu là dưới ngưỡng phát hiện và rất mừng là Việt Nam đã vượt chỉ tiêu này.

PV: Một trong những thành tựu quan trọng trong công tác phòng chống HIV/AIDS là chúng thực hiện chiến dịch K = K, vậy ông có thể nói rõ hơn về ý nghĩa của chiến dịch này?

TS Hoàng Đình Cảnh:  K= K có nghĩa là không phát hiện, không lây nhiễm. Không phát hiện tức là không phát hiện nồng độ virus trong máu, tức là dưới ngưỡng phát hiện, và theo nghiên cứu của các nhà khoa học khẳng định nếu nồng độ virus ở dưới ngưỡng phát hiện dưới 200 copy/1ml máu thì họ không còn khả năng lây truyền qua đường tình dục và giảm khả năng lây truyền qua đường máu. Và để làm được như vậy họ phải tuân thủ điều trị đúng.

PV: Từ câu chuyện ở xã Kim Thượng, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ năm 2018 khi phát hiện ra hàng trăm người nhiễm HIV. Chúng ta đã rút ra được những bài học gì về Công tác phòng chống HIV ở các huyện miền núi?

TS Hoàng Đình Cảnh: HIV/AIDS có thể âm thầm lan tràn vào trong cộng đồng nếu chúng ta chủ quan, chúng ta phải làm thế nào để chủ động dự phòng dịch thông qua hệ thống giám sát thường xuyên khi phát hiện ca tử vong và ca phát hiện mới bất thường. Chúng tôi cho ằng không chỉ có Kim Thượng mà còn ở nhiều nơi vùng sâu, vùng xa, nơi phát hiện kém. Sau sự việc này, Chính phủ đã chỉ đạo ngành y tế chủ động phát hiện sớm, đặc biệt là ở những nơi, những nhóm tiếp cận thông tin còn hạn chế.

PV: Với trẻ em bị nhiễm HIV, Cục phòng chống HIV/AIDS đã có những kế hoạch hỗ trợ tâm lỹ như thế nào?

TS Hoàng Đình Cảnh: Trên thực tế thì ở nhiều nơi trẻ nhiễm HIV không được đến trường, hoặc đến trường nhưng phải ngồi riêng một chỗ do sự kỳ thị trong nhà trường. Cái ap ực chính từ phụ huynh, bố mẹ các cháu lo sợ con em bị nhiễm HIV từ bạn này. Mặc dù trên thế giới chưa có trường hợp nào báo cáo lây nhiễm HIV trong trường học. Để giải quyết vấn đề này, bên cạnh việc tuyên truyền vận động thì các trường phải giải quyết được vấn đề tâm lý với các bậc phụ huynh.

PV: Ông có thể cho quý vị khán giả biết về tình trạng sức khỏe của người nhiễm HIV đầu tiên tại Việt Nam

TS Hoàng Đình Cảnh:  HIV/AIDS là một bệnh truyền nhiễm mãn tính, nếu điều trị tốt họ có thể sống tiếp được 50 năm, để chúng ta đừng quá bi quan về HIV. Chúng ta có thể lấy vị dụ 1 trường hợp nhiễm HIV đã 30 năm, họ vẫn sinh hoạt và làm việc bình thường, do được điều trị và tuân thủ điều trị tốt. Điều đó đã khẳng đinh như chiến dịch chúng ta đang làm là K = K, đó là tín hiệu rất vui đối với người nhiễm.

PV: Cảm ơn ông về những chia sẻ vừa rồi!