Theo Bộ Y tế, sốc nhiệt thường xảy khi một người tiếp xúc thụ động với một môi trường có nhiệt độ cao trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày; hoặc sinh nhiệt lúc thể dục, gắng sức. Người bị sốc nhiệt có tiên lượng xấu tỷ lệ với thời gian từ lúc tăng thân nhiệt tới lúc được điều trị. Nếu cấp cứu muộn, để hôn mê trên 4 giờ thì dấu hiệu tiên lượng xấu như hoại tử tế bào gan, rối loạn đông máu, rối loạn hô hấp, rối loạn thần kinh, suy gan, suy thận.

Vì thế, Bộ Y tế khuyến cáo, khi phát hiện có người bị sốc nhiệt, cần tiến hành các biện pháp làm lạnh cho những người bị sốc nhiệt bằng cách: cởi bỏ quần áo tạo thông thoáng; ngâm chân trong nước lạnh (20 - 25 độ C), đặt các túi đá vào vùng bẹn, nách, cổ…; chuyển đến viện cấp cứu càng sớm càng tốt.

Bộ Y tế cũng khuyến cáo, để phòng tránh sốc nhiệt, mỗi người cần phân loại các đối tượng có nguy cơ để có các biện pháp phòng chống và kế hoạch rèn luyện phù hợp; khuyến khích các tổ chức đoàn thể tổ chức các chương trình phổ biến rộng rãi về dấu hiệu, triệu chứng và nguy cơ của bệnh để chẩn đoán và điều trị sớm.

Cảnh báo lây nhiễm bức xạ trong khu dân cư

Nguồn phóng xạ, bức xạ phục vụ sản xuất công nghiệp sinh hoạt vốn được quản lí, kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, vì một số nguyên nhân, những nguồn bức xạ này vẫn có thể thất lạc, xuất hiện trong cộng đồng. Theo các ngành chức năng, những cơ sở thu mua, chế biến phế liệu nằm rải rác trong trong dân cư là nơi có nguy cơ cao lây nhiễm phóng xạ, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Đáng lo ngại, những cơ sở này vẫn còn thiếu kiến thức trong việc nhận biết, phân biệt nguồn bức xạ.

Theo các chuyên gia, thực tế nguồn bức xạ, cả tự nhiên lẫn nhân tạo, xuất hiện rất gần với con người. Nguồn bức xạ tự nhiên thường xuất hiện ở các mỏ khai thác khoáng sản như đá, quặng. Còn bức xạ nhân tạo có trong các thiết bị ngành y tế, công nghiệp, giao thông, chế biến thực phẩm. Do yếu tố nghề nghiệp, nhiều người bị nhiễm bức xạ ở cường độ thấp, nhưng có thể kiểm tra được bằng máy móc. Mặc dù vậy, vẫn có những trường hợp bị lây nhiễm bức xạ một cách ngẫu nhiên, không thể kiểm soát.

Tiến sĩ Huỳnh Kỳ Hạnh, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, Thường trực BCĐ Ứng phó sự cố bức xạ tỉnh Khánh Hòa cho biết: "Một trong những giới có nguy cơ cao là những người làm nghề thu mua phế liệu, hoặc làm việc tại những cơ sở thu mua, chế biến phế liệu. Bởi vì trong phế liệu có thể có nguồn phóng xạ trôi nổi hoặc thất lạc. Trong thực tế, những nguồn phóng xạ sau khi hết hạn sử dụng sẽ được đưa vào kho bảo quản. Nếu việc quản lí kho có vấn đề, bàn giao không làm tốt có thể dẫn đến thất lạc khi thanh lí mà không biết được. Có những trường hợp bị mất cắp, người lấy cắp chỉ nghĩ đơn giản đây là kim loại để bán phế liệu."

Tại Khánh Hòa, hầu hết các cơ sở thu mua phế liệu đều nằm xen lẫn trong khu vực đông dân cư. Đây là nguy cơ rất cao làm lây nhiễm, phát tán nguồn bức xạ nếu không có sự quản lí chặt chẽ. Qua các đợt khảo sát của cơ quan chức năng, hầu hết chủ cơ sở thu mua phế liệu đều không có nhiều kiến thức về sự nguy hiểm bức xạ, phóng xạ; cách nhận biết nguồn bức xạ cũng như các dấu hiệu cảnh bảo.

Tại Việt Nam, 15 năm qua, đã có ít nhất 7 sự cố rò rỉ, thất lạc nguồn phóng xạ, bức xạ. Do được cơ quan chức năng chức năng kịp thời phát hiện, xử lí nên không có sự cố đáng tiếc về người. Trước những nguy cơ có thể xảy ra, xây dựng các giải pháp phòng chống lây nhiễm bức xạ, phóng xạ cần phải được khẩn trương triển khai.

Tiến sĩ Huỳnh Kỳ Hạnh, Giám đốc Sở KH&CN, Thường trực BCĐ Ứng phó sự cố bức xạ tỉnh Khánh Hòa cho biết: "Chúng tôi muốn cảnh báo những bà con thu mua phế liệu, hoặc làm việc trong các cơ sở thu gom phải có nhận thức về tác hại của chất phóng xạ. Sở cũng có những chương trình, tập huấn cho bà con, làm thế nào để người dân nhận biết ra được nguồn phóng xạ, có những dấu hiệu nào, kí hiệu nào để nhận biết chất phóng xạ. Có những dấu hiệu rất đặc trưng như hình tam giác, nền vàng, viền đen có hình cánh quạt, hoặc có ghi chữ phóng xạ. Đặc biệt hình dạng của nó thường là những khối kim loại rất lớn. Bộ KHCN cũng đang có những kế hoạch để trang bị những thiết bị định vị, phát hiện sớm những thiết bị phóng xạ trong tự nhiên."

Những tác hại do bức xạ, phóng xạ gây ra rất nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng con người; có thể dẫn đến tử vong. Do đó, các ngành chức năng cũng đề nghị người dân, nhất là các cơ sở thu mua, chế biến phế liệu cần cảnh giác, kịp thời thông báo cho chính quyền khi phát hiện các vật liệu hình dáng bất thường, hoặc có dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm để có hướng xử lí. Có như vậy, những tác hại của phóng xạ, bức xạ đối với môi trường và con người mới được hạn chế.