8h sáng tại ngã tư Trường Chinh – Tôn Thất Tùng, đây là một trong con đường hay ùn tắc và bụi mù của thủ đô. Mật độ đi lại của các phương tiện giao thông rất cao. Bức tranh ở đây trở nên u ám do bụi, thời tiết, còn người dân thì ngay cả sinh hoạt trong nhà cũng phải đeo khẩu trang.

Tại Thái Lan, trong 2 tuần đầu tháng 2, một đám may bụi siêu vi PM 2.5 dày đặc dã bao phủ Bangkok và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người lẫn động vật. Một nhân viên văn phòng tại Thái Lan đã chia sẻ hình ảnh của mình với bàn tay dính máu sau khi hắt hơi. Một bệnh viện thú y ở Bangkok cho biết, một con thỏ đưa tới đây bị chảy máu mũi, còn con chó bị mất giọng nhiều ngày. Chính phủ Thái Lan đã đóng cửa 439 trường học để khắc phục tình trạng ô nhiễm và triển khai máy bay không người lái xịt nước để giảm sương mù.

Theo Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm thế giới có 7 triệu người chết vì các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí, 92% dân số thế giới đang hít bầu không khí không trong lành. Việt Nam nằm trong các quốc gia có chất lượng không khí kém trên thế giới, trong đó ô nhiễm bụi là vấn đề nổi cộm.

Ở Hà Nội, theo thống kê năm 2018, dân số khoảng 8 triệu người, 6 triệu xe gắn máy, 600 ngàn ôtô, và sự bùng phát các công trình xây dựng do quá trình đô thị hóa nhanh, cùng với việc tiêu thụ 40 triệu Kwh điện và hàng triệu lít xăng dầu mỗi ngày đã gây ra nguồn phát thải khí nhà kính, gây biến đổi khí hậu và làm suy giảm chất lượng không khí của thành phố.

Trong tổng số 30 bệnh nghề nghiệp, thì bệnh bụi phổi là bệnh phổ biến nhất, chiếm tới 74% số ca. Theo thống kê của BYT năm 2015, Việt Nam có hơn 28.000 người lao động mắc bệnh nghề nghiệp. Tuy nhiên, con số thực tế có thể cao hơn gấp nhiều lần. Ông Lê Tiến Dũng là công nhân ở một công ty than ở Quảng Ninh, mặc dù đã nghỉ hưu được 10 năm nhưng gần 1 năm nay, anh mới phát hiện bị bệnh bụi phổi. Gai đình anh cũng không ngờ, bệnh này lại có nguy cơ tiềm ẩn như vậy.

Một nghiên cứu của Đại học Harvard kết hợp với tổ chức Greenpeace của Hà Lan công bố năm 2015 cho thấy việc đốt than sản sinh ra các loại khí có hại như SO2, NO, hạt bụi PM2.5 phá hủy tầng ozone và gây ra ô nhiễm không khí. Báo các ước tính năm 2011 có 4.300 ca chết yểu ở Việt Nam vì ô nhiễm không khí do đốt than gây ra. Số ca tử vong có thể lên tới 16.000 vào năm 2030.

Kết quả quan trắc bụi ở Việt Nam cho thấy, VN xuất hiệnbụi siêu mịn là bụi chỉ bằng 1/28 đường kính sợi tóc. Thời gian gần đây còn xuất hiện bụi siêu nano có thể chỉ bằng 1/50 đường kính sợi tóc. Loại bụi này có thể vượt qua mọi hàng rào ngăn bụi của hệ hô hấp, bít các lỗ trao đổi ôxy ở phế nang, tác động đến cấu trúc DNA.

Theo các chuyên gia, vì quá nhỏ, chúng vượt qua mọi hàng rào ngăn bụi của hệ hô hấp, bít các lỗ trao đổi ôxy ở phế nang, tác động đến cấu trúc DNA. Hiện chưa có cách hữu hiệu làm sạch bầu không khí đã nhiễm siêu bụi này.

Ô nhiễm không khí giết chết hàng triệu người mỗi năm, nhiều hơn cả con số tử vong do HIV và sốt rét cộng lại. Các nguồn ô nhiễm không khí chính là giao thông, sản xuất công nghiệp, xây dựng, sản xuất nông nghiệp và thủ công mỹ nghệ và quản lý chất thải . Ô nhiễm không khí không hề có biên giới. Bụi bẩn, ô nhiễm môi trường sống và những hệ lụy của sức khỏe cộng đồng sẽ chỉ được và  giải quyết khi ý thức của người dân và các cấp quản lý thực sự chú trọng.