Sau nhiều tháng làm việc với phương thức tổ chức các cuộc làm việc với cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan tại trung ương; tiến hành giám sát tại địa phương, cơ sở, đoàn giám sát của Quốc hội đã xây dựng báo cáo giám sát trình Quốc hội trong phiên làm việc sáng nay và các đại biểu đã thảo luận nhiều vấn đề liên quan liên quan đến báo cáo này.

Ông Đinh Duy Vượt – Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai phát biểu: "Kính đề nghị Quốc hội, Chính phủ phải kịp thời bịt lỗ hổng này như kiến nghị của đoàn giám sát đó là thu hẹp đối tượng được giao đất, mở rộng đối tượng cho thuê đất, thực hiện giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua đấu giá, có chế tài xử lý nghiêm, dứt điểm các trường hợp sử dụng đất lãng phí, không đúng mục đích, sai phạm. Quan trọng hơn cả là phải thu hồi tài nguyên đặc biệt này để chọn mặt gửi vàng chứ không phải chọn trứng gửi cho ác, không loại trừ chuyển nhượng cho người nước ngoài luồn lách mà doanh nghiệp vẫn đứng tên."

Về vấn đề phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất nhiều lúc, nhiều nơi còn chậm, gây ảnh hưởng đến phát triển chung của từng địa phương, đại biểu Trần Văn Tiến – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Phúc yêu cầu: "Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất báo cáo đã chỉ ra nhiều tồn tại hạn chế, trong đó những hạn chế lớn nhất là việc chậm phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất đến cuối kỳ đều bị chậm, nhiều tỉnh đến năm 2018 mới được phê duyệt và hiện tại còn 5 tỉnh chưa được phê duyệt. Việc chậm phê duyệt đã làm ảnh hưởng đến kế hoạch sử dụng đất của cấp huyện, ảnh hưởng đến thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Trong báo cáo không đề cập đến nguyên nhân do đâu việc phê duyệt bị chậm, đề nghị báo cáo làm rõ nguyên nhân của sự chậm chễ này, do địa phương hay do cơ quan thẩm định, cơ quan phê duyệt, hay do quy định pháp luật."

Bàn về năng lực, trách nhiệm của cơ quan chức năng, một số đại biểu nhấn mạnh đến chất lượng, sự thiếu đồng bộ và thiếu tính khả thi trong công tác quy hoạch, gây bức xúc trong dư luận. Ông Nguyễn Ngọc Phương - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình phát biểu: "Thực trạng hạn chế của công tác quy hoạch báo cáo nêu rất rõ nhưng tôi muốn nhấn mạnh vấn đề có một số trường hợp quản lý do năng lực, do thiếu trách nhiệm trong vấn đề đưa ra dự báo về phát triển kinh tế, xã hội của một số cơ quan chức năng, của một số tỉnh thành phố, đặc biệt là thiếu tầm nhìn bao quát dài hạn nên chất lượng công tác quy hoạch đô thị chưa cao, thiếu đồng bộ, thiếu tính khả thi dẫn đến nhiều quy hoạch sau khi được phê duyệt điều chỉnh tổng thế thì phải điều chỉnh nhiều lần và có những những khu vực quy hoạch rồi, tiến hành rồi nhưng mà do chi phối của các doanh nghiệp nên lãnh đạo đi theo lợi ích của doanh nghiệp làm cho quy hoạch thay đổi gây bức xúc cho người dân."

Theo báo cáo của Chính phủ, đến cuối năm 2018, cả nước có 828 đô thị, gồm 2 đô thị đặc biệt, 19 đô thị loại 1, 26 đô thị loại 2, 46 đô thị loại 3, 85 đô thị loại 4 và 650 đô thị loại 5. Chính phủ cho biết, theo báo cáo của 57 địa phương, nguồn thu ngân sách nhà nước đối với đất đô thị tăng dần hàng năm từ 2014 đến 2018 với tổng số thu ngân sách nhà nước khoảng 372.516,7 tỷ đồng, gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất, phí, lệ phí và các nguồn thu khác. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra tới 9 hạn chế, bất cập đang tồn tại trong quản lý đất đai đô thị nên rất cần những giải pháp, chính sách tốt hơn.